De nacht daalt over villa De Eikenhorst als hij op kousenvoeten de trap naar de zolder neemt. Max en de meiden liggen al op één oor, de lakeien doen nog een afzakkertje aan de keukentafel en de nieuwe koning heeft even een momentje voor zichzelf. Zacht opent hij de deur naar wat bij het gewone volk een mancave heet – maar hij gewoon zijn jongenskamer noemt – om het doosje uit de vitrine te halen voor het kleinood dat zojuist nog tussen alle andere onderscheidingen op zijn jacquet prijkte. Bijna teder legt hij het Elfstedenkruisje terug op zijn plek.
Pagina 4 of 25
Een uitroep van afgrijzen had ik verwacht, gevolgd door een felle veroordeling. Maar het is even stil als ik het bericht heb voorgelezen. Mijn zoon (12) denkt na, zoekt nadrukkelijk naar de nuance en reageert dan beangstigend rationeel. ,,Tsja, ik zou natuurlijk ook hartstikke kwaad zijn. Maar dit is een beetje overdreven.” Op internet staat dat de 17-jarige Daniel Petric in Brighton Township, Amerika, zijn beide ouders heeft neergeschoten omdat hij van hen niet langer Halo 3 mocht spelen.
Alsof het nog niet erg genoeg is dat ik hem al dertien jaar laat figureren in een krantencolumn, zucht mijn zoon (14) nu al een aantal maanden onder mijn feuilleton ‘Mijmeringen van een basketbalouder’ in het periodiek van zijn club. Voor hem schuilt het grote leed in het feit dat vrijwel niemand in zijn klas de krant leest, maar iedereen op de basketbal wel het clubblad. Dat laat zijn sporen op zijn gestel. ,,Hier kan je toch geen stukje over schrijven, hè?”, zegt hij hoopvol na de eerste wedstrijd van deze seizoenshelft tegen CobraNova uit Voorburg.
Het bericht dat Lego een paar honderd man op straat zet omdat de jeugd van tegenwoordig liever achter de computer kruipt dan plastic steentjes op elkaar stapelt, haalde laatst nog alle kranten. Maar dat mijn zoon moet opgroeien in een maatschappij waarin de modelspoorbaan uit vrijwel alle speelgoedzaken is verdwenen, is één van de verzwegen schandalen van deze tijd. Treinliefhebbers zoeken tegenwoordig hun toevlucht tot het alternatieve circuit van de speciaalzaken, waar je voor de vitrines met locomotieven vooral kerels van middelbare leeftijd aantreft met de blik waarmee hun soortgenoten zich in de duistere krochten van het internet ophouden.
De waterige oogjes van de badmeester gaan zoekend langs het rijtje moeders, blijven rusten op het gelaat van mijn eega en vragen, nog voordat zijn mond het verbaal nog eens dunnetjes overdoet, of zij ‘de moeder van…’ is. Bij justitie heb je het recht om te zwijgen, maar voor een ouder die een publieke terechtwijzing ondergaat is er geen burgerlijk wetboek om op terug te vallen. Mijn vrouw knikt. Of zij – klinkt het met een stem die gewend is om van de ene naar de andere kant van een vijftigmeterbad te dragen – er dan de volgende keer voor kan zorgen dat mijn zoon het uurtje zwemonderricht niet begint in het groepje voor diploma A, halverwege voortzet bij diploma B en afmaakt bij diploma C. Dat is voor alle betrokkenen namelijk erg verwarrend.
Geluk schuilt soms in een klein hoekje en zo kan het gebeuren dat mijn zoon op een donderdagmiddag thuiskomt van school, euforisch zwaaiend met een A4’tje waarop in een paar zinnetjes wordt geschetst hoe één van de juffen ten prooi gevallen is aan de griep. Dat het nog wel is gelukt om haar die donderdag te vervangen, maar dat het niet mogelijk is dit kunststukje de dag daarop nog eens te herhalen. Groep 6, die vrijdagmiddag toch al vrij zou hebben met het oog op de naderende krokusvakantie, heeft derhalve de hele dag vrij. ,,De mooiste brief van mijn leven!”, juicht mijn zoon, en hij houdt het kleinood boven zijn hoofd, als een gouden medaillewinnaar die zich laaft aan de huldiging in het Holland Heineken House.
Nederlagen van Feyenoord en de zegetocht van Daphne Schippers kan ik tegenwoordig emotieloos ondergaan. Maar toen ik gistermorgen in bed op mijn telefoon een Jeugdjournaal-filmpje bekeek van een stotterend 11-jarig jongetje dat een spreekbeurt hield over zijn ongemak, vulden mijn ogen zich met tranen. Sterk spul, die Fisherman’s Friend, wilde ik zeggen toen mijn wederhelft de slaapkamer binnenkwam. Maar op mijn nachtkastje liggen alleen hogebloeddrukpilletjes.
Het patroon is bekend. Hij drukt -met tussenpozen van een halve seconde- net zo lang op de bel totdat ik heb opengedaan, gooit zijn jas in de gang, stormt door de kamer naar de keuken, klimt op het aanrecht, pakt de snoeptrommel van de bovenste plank en haalt er een handvol Haribo Kindermix (zoete melange) uit. Dan laat hij zich op de grond zakken en rent naar boven, naar zijn computer, mij verdwaasd en vol wroeging achterlatend. Ergens in deze vijf seconden had ik ‘Nee’ (www.zegvakernee.nl) moeten zeggen. Maar wanneer dan?
Haar blik is niet bedoeld om te doden, maar draagt op z’n minst de belofte van openlijke geweldpleging in zich. Ze blijft me strak aankijken als ze de stoel naar achteren trekt en demonstratief gaat zitten, op de plek die ik haar zojuist nog heb afgeraden. Ruim twintig jaar duurt haar strijd nu, maar mijn eega weigert zich neer te leggen bij de ongeschreven regel dat vrouwen in ons dorp op verjaardagen niet aan de ‘mannenkant’ gaan zitten.
Die ochtend ben ik wakker geworden op de klanken van De Dijk die uit zijn kamer kwamen. Het heeft wel wat, om drie seconden nadat hij het licht aan heeft gedaan, Huub van der Lubbe te horen zingen of het licht uit mag. Het had van mij niet eens aan gehoeven, om even over zeven. Maar nu staat mijn zoon met zijn jas aan klaar totdat zijn moeder het sein geeft om naar school te gaan. Hij hangt aan de tafel, waar ik achter de krant mijn balansdag sober begin met twee plakjes ontbijtkoek. ,,Weet je wat ik nog wel eens zou willen hebben?”, zegt mijn jongste nazaat (9). Ik ben een moderne, liefhebbende vader, met een neiging tot het verwennen van zijn kroost. Mij is niet gauw iets te gek. ,,Nou?”, brom ik. ,,Een hardcore cd’tje”, zegt mijn zoon. Ik verslik me in mijn thee.
