Privacy

Een vergelijkbare euforie heb ik gekend op het moment dat de Belastingdienst automatisch mijn aangifte begon in te vullen. Een fractie van een seconde nadat ik het nummer van mijn Bonuskaart heb getikt in het daarvoor bestemde vakje, krijg ik – rijkelijk geïllustreerd met fotootjes – mijn complete boodschappenlijst van de afgelopen jaren op mijn beeldscherm. ,,Ze weten bij de supermarkt precies wat ik allemaal heb gekocht!”, roep ik verrukt naar mijn vrouw. ,,Wat handig!”

Je kunt als geheime dienst wel miljarden telefoongesprekken afluisteren en per dag honderden miljoenen e-mails onderscheppen, als je echt wilt weten wat mensen beweegt hoef je alleen maar achter ze aan te schuiven bij de kassa. Je bent wat je koopt, tenslotte. Door ons te paaien met kortingen en parafernalia, leveren wij ons met huid en haar over aan het grootwinkelbedrijf en Google, die meer van ons weten dan Obama ooit voor elkaar krijgt. Waren de aanslagen van 11 september 2001 niet te voorkomen geweest door het nauwkeurig analyseren van de hoeveelheden afbakbroodjes en zakken chips die de plegers op 10 september 2001 insloegen?

Ik noem maar wat.

Mijn wederhelft heeft enkele jaren weten te voorkomen dat ik mijn enige substantiële bijdrage aan ons huishouden – het doen van de weekendboodschappen – automatiseerde. Het laten bezorgen van je inkopen beschouwt zij als het voorportaal van Tafeltje Dekje: vooral geschikt voor lieden die niet meer mobiel zijn. De rest is toch niet thuis als de leverancier zijn slogan (‘Voor 23 uur besteld, de volgende dag in huis!’) waarmaakt en je na drie aanmaningen alsnog naar het postkantoor moet om de spullen op te halen.

Maar nu ’s lands grootste supermarktketen een soort tussenvorm heeft bedacht – je boodschappen digitaal bestellen, maar ze wel fysiek ophalen in de winkel op een afgesproken tijd – heb ik weer een stapje mogen zetten op het steeds breder wordende pad van de digitale evolutie.

Ik blijk ook erg gevoelig voor de emolumenten die deze vorm van shoppen met zich meebrengt: een eigen parkeerplaats (‘Wilt u daar niet gaan staan als u geen gebruik maakt van het Pick Up Point, dank u wel mevrouw met die paarse Twingo!’), een aangepast winkelwagentje en elke week cadeautjes, zoals een blikje Wieckse Witte zonder alcohol, een exotische Thaise roerbakmix of een cakeje van het huismerk.

Het wekelijks doorsturen van mijn lijstje beschouw ik als een tussenstap. Eigenlijk weet mijn supermarkt op basis van gegevens uit het verleden nu al wanneer straks mijn vaatwastabletten op zijn, welke huisgenoten er ongesteld dreigen te worden of wanneer ik mijn verjaardag vier.

Dat hoef ik niet elke keer aan te vinken, toch?

Uit de krant van 11 juli 2013.